SERKAN TALAN- Eskişehir’de yaşayan ve 40 yıldır antika eşyalar toplayan 75 yaşındaki Mustafa Hızlı “ Elimdeki her objenin hikâyesi var. Hikâyesi olmayan hiçbir eşyayı almıyorum” diyor. 1960 darbesi sonrasında idam edilen Adnan Menderes’i çok sevdiğini O’nunla hayatı ile ilgili bir derleme yapmak istediğini kaydeden Antikacı Mustafa Amca “İhtilalden bir gün önce kendisi Eskişehir’deydi. O’nun tutuklanmadan 5 saat önce görme imkanım oldu.” diye konuştu.
HABERİN VİDEO LİNKİ : https://youtu.be/t43P7DxrFl0
40 YILDA 3 BİN ANTİKA EŞYA”
Tarih merakı ve geçmiş dönemleri görme arzusu ile 40 yıl önce antika eşya toplamaya başlayan ve şu ana kadar 3 bin civarı eşya toplayan Nalbur Mustafa Hızlı’nın en büyük hayali elindeki antika eşyaların toplandığı bir müze kurmak. “Ben ölürsem bu eşyalar dağılır gider buna da çok üzülürüm” diyen Mustafa Amca ilerleyen yaşına rağmen antika eşya toplamaya devam ediyor.
MAZİ MERAKI YÜZÜNDEN ANTİKA EŞYA TOPLAMAYA BAŞLAMIŞ!
Mustafa Hızlı, ilk defa antika eşyaları toplamaya Almanya dönüşü başlamış. Uzun yıllar Almanya’da kaldıktan sonra Eskişehir’e dönüş yapan Mustafa Amca “Maziyi, geçmişi çok merak ediyorum. Tarihçiler yazmış ama gerçek mi yazılanlar neye göre yazmış. Benim o döneme gitmem gerekiyor. İşte bu yoldan hareketle o döneme ait eserleri araştırdım” ifadelerini kullanıyor.
“TOPLAMASI KOLAY OLACAK PAHALI OLMAYACAK”
Merakının dergilerden başladığını aktaran Mustafa Hızlı şöyle devam etti:
“Önce dergilerin birinci sayılarını topladım. Zamanın meşhur dergileri Serveti Fünun ve Bahçe isimli dergileri elime geçti. Daha sonra bunları başka dergiler izledi. azen ikinci sayıyı buluyoruz birinci sayı yok. Birinci sayı pahalı. Bizim işlerde eşyaları bulmak kolay olacak, pahalı olmayacak. Çünkü biz satış yapmıyoruz. Yaparsam da hemen karşılığında yerine yenisini alıyorum”
“BİLİRSENİZ BULDUĞUNUZ BİR 5 KURUŞUN DA HİKAYESİ VARDIR”
Eski bir eşyayı gördüğü zaman hemen hikayesini araştırmaya başlayan Antikacı Mustafa amca “ Eğer bilirseniz 5 kuruşunda bir hikayesi de vardır. Hikayesi olmayan hiçbir objeyi toplamam. Elimdeki eşyaları sorun hepsinin hikayesini anlatırım” diyor.
En son eline Avusturya Macaristan İmparatorluğu’n kalma 1863 döneminden bir pulluk ulaştı. Hikayesini de buldum. Rusya’dan bir arkadaş alıyor. O da bana hediye ediyor. Müthiş bir şey benim için. Adeta o döneme gittim. Şimdi bu pulluk evimin bahçesinde. Kimine göre bu pulluk bir demir parçası ama bana göre bu pulluk bir tarihe tanıklık ediyor ve çok kıymetli” diye konuşuyor.
“BU KADAR EŞYAYI DEĞER BİLMEYENLERDEN TOPLADIM”
“Nereden topladı diyenlere değer bilmeyenlerden topluyorum” diye cevap veren Mustafa amca “Değerini bilse bana vermezdi” diye de ekliyor.
Bir çok yere topladığı antika eşyaları çeşitli sebeplerle verdiklerini ama çoğunun geri gelmediğini aktaran Mustafa Hızlı
“Bedelini ödeyelim dediler. Yahu ben parasında değilim ki. Geri gelmez ki o eşya artık. Bundan sonra vermedim. Çünkü değerini bilmiyorlar” diyor.
Elinde eski radyolardan dergilere, tablolara tarihi belge ve tapulara kadar 2 bin 3 bin arası antika eşyanın bulunduğunu aktaran Mustafa amca şöyle devam etti:
“40 yıldır bu merak var. Asıl mesleğim nalburluk. Geçimimi böyle sağladım. Antikacılar bilir Eskişehir bu işin yeri. Neden Eskişehir kritik bir yer. Yunanlılar buraya geldiğinde devlet gibi davranmış. Halka bunu inandırmak istemiş halk inanmış. Nereden biliyorum elimde emirnameler var. Burada Yunan vergi toplamış. Eskişehir’de çok sayıda antika eşya var. Elime geçtikçe bunları topluyorum. Almanya’dan getirdiğim eşyalar var. Örneğin tek tuşlu daktilo AEG markası. AEG herkes buzdolabı diye bilinir aslında daktilo üretmiştir ilk. Bir dönemde silah üretmiştir, Hitler döneminde”
“HER EŞYANIN BİR HİKAYESİ VAR”
Her bir eşyanın aslında bir hikayesinin olduğunu kendisinin birazda bu hikayenin peşinde olduğunu aktaran Mustafa amca “ Ben buna meraklıyım. Aslında bunu kitaplaştırmak gerekiyordu onu yapamadık. Ancak pandemi döneminde bu eşyaları temizleme fırsatı oldu bize. Tasnifleme yaptım. Önemli olanları ön tarafa önemsizleri arka tarafa koyduk. Bazen önemsiz gördüğümüz bir şeyin ileride daha önemli olduğu ortaya çıkıyor. Bir yatağan kılıcı satmıştık 400 marka o zaman sattığım kişi ise bunu 15 Bin dolara satmış meğerse üzerindeki yazılar altın kakma imiş” ifadelerini kullandı.
Bulduğunuz 5 kuruşun bile bir hikayesinin olabileceğini kaydeden Mustafa Hızlı “ Bazen eşyalarla konuşuyoruz. Bir saray lambası var örneğin. Düşünüyorum acaba bu lamba bizim ulaşamadığımız kime ev sahipliği yaptı. Mesela Çanakkale kasaturaları var. Bu kılıçla kaç düşman askeri öldürüldü. Biraz analiz etsek belki kan izleri de çıkar.” Diye konuşuyor.
Kendisinin öldükten sonra bu eşyaların dağılıp gitmesinden endişe duyduğunu aktaran Mustafa amca şöyle diyor: “Birileri sahip çıkar sponsor olursa bu eşyalar müzede ölümsüzleşir ve gelecek kuşaklara aktarılır”
“ADNAN MENDERES’İ SEVİYORUM HAYATINI DERLEMEK İSTERİM”
1960 ihtilali sonrasında idam edilen Adnan Menderes’i çok sevdiğini elinde O’na dair çok sayıda belge olduğunu aktaran Mustafa Hızlı, idamının 60. yılında sergi açmak istediğini ancak imkanının buna el vermediğini anlatıyor.
“ADNAN MENDERES’İ TUTUKLANMADAN 5 SAAT ÖNCE GÖRDÜM”
Adnan Menderes ile tutuklanmadan 5 saat önce Eskişehir’de gördüğünü aktaran Mustafa Hızlı şunları söyledi:
“Tarih 26 Mayıs 1960 tutuklanmadan bir gün önce. Eskişehir’e geldi. Burada biz karşıladık kendisini. Şeker fabrikası avlusunda geziyordu. 5 saat sonrada 27 Mayıs’ta darbe oldu. Şeker fabrikasının lojmanlarında yatırıldı. Menderes bunları hak etmedi. Elimdeki dergi, kitap ve belgelerden Menderes ile ilgili sergi açmak istiyorum”
