BURDUR (AA) - MURAT ÇOBAN - ABD'de bir üniversitede ögretim üyesiyken dedesinin vefati üzerine memleketi Burdur'a gelen 37 yasindaki Aynur Onur, "miras kalan araziler bos kalmasin" düsüncesiyle uzun süre kafa yordugu susuz tarim projesini hayata geçirerek örnek bir basari hikayesi yazdi.
Orta Dogu Teknik Üniversitesi Uluslararasi Iliskiler bölümünden 2006'da mezun olan Aynur Onur, akademik kariyer için gittigi ABD'de yüksek lisansini yaptigi Indiana Üniversitesine doktora ögrencisi olarak kabul edildi. Burada Askeri ve Medikal Antropoloji alaninda doktorasini tamamlayan Onur, ayni üniversitede ögretim üyesi olarak çalismaya basladi.
Dedesinin vefat ettigi haberi üzerine 2011 yilinda Burdur'un Karamanli ilçesine bagli Kayali köyüne gelen Onur, miras kalan tarlalari degerlendirmek için proje arayisina girdi. Bu süreçte köydeki nüfusun gün geçtikçe azalmasina da üzülen Onur, ayni zamanda istihdam saglayacak bir yatirim plani yapti.
- Hayalini kurdugu tarim projesi için akademisyenligi birakti
Bir süre daha ABD'de akademisyenligine devam eden Onur, hayalini kurdugu tarim projelerini gerçeklestirmek için evini ve arabasini da satarak iki yil önce memleketine döndü.
Dedesinden kalan tarlalarda lavanta, altin otu (ölmezçiçek), tibbi papatya, adaçayi, kekik ve biberiye gibi tibbi aromatik bitkiler yetistirmeye baslayan Onur, traktör satin aldi, bu bitkilerin yaglarini çikaracak bir de tesis kurdu.
Kardesini de yanina alarak üretime agirlik veren Onur, hayata geçirdigi susuz tarim projesine köydeki kadinlari da dahil etti. Böylece istihdam saglamaya da baslayan Onur, aromatik bitkilerin yaginin çikarildigi tesiste ara ürün imal etmeye basladi. Aynur Onur'un yeni hedefi ise kozmetik sektörüne girmek.
- Köyüne yatirim için ABD'deki evini ve arabasini satti
Aynur Onur, AA muhabirine, ABD'deki akademik kariyerini birakarak memleketine faydali olmak için dogup büyüdügü topraklara geldigini söyledi. Bilginin pesine düserek yurt disina açildigini ancak gerçek bilgi hazinesinin memleketinde oldugunu anladigini dile getiren Onur, ABD'den Burdur'a uzanan "basarili girisimci kadin" hikayesinin 2011 yilinda dedesinin vefatiyla basladigini aktardi.
Dedesinin sagliginda ilgilendigi tarlalarin vefatinin ardindan bir daha ekilmeyecegi düsüncesinin kendisini üzdügünü ifade eden Onur, bunun üzerine köydeki nüfusun ve okuldaki ögrenci sayisinin azaldigini görmenin de ABD'den dönüsünde etkili oldugunu belirtti.
"Amerika'daki evimi ve arabami satarak köye geldim. Burada bir traktör alip dedemin tarlalarinda aromatik bitki yetistirmeye basladim. Bu bitkilerin yaginin çikarildigi bir de tesis kurdum" diyen Onur, köydeki kadinlara istihdam kapisi aralamanin da mutlulugunu yasadigini dile getirdi.
- "Geliri geleneksel ürünlere göre çok daha yüksek"
En büyük amacinin kadinlarin öncülügünde susuz tarim kooperatifi kurmak oldugunun altini çizen Onur, "Kooperatifle yeni nesil çiftçiler yetistirmek, tarimi yeni akim bir moda haline getirmek istiyoruz. Susuz tarimla üretilen tibbi aromatik bitkilerinden hem çok verim alinabiliyor hem de geliri geleneksel ürünlere göre çok daha yüksek." ifadesini kullandi.
Su kaynaklarinin dünya nüfusunun artis hizindan 2 kat hizli tükendigine isaret eden Onur, söyle konustu:
"Böyle olunca çöllesmeyle muhtemel gida kitligi ve açlikla karsilasacagiz. Bu nedenle geleneksel tarim yöntemlerimizi çok hizli bir sekilde degistirmek zorundayiz. Biz burada susuz tarim, gübre ve zirai ilaç kullanmadan elde ettigimiz ürünlerimizin fabrikada yagini çikarip, toptan ve perakende cam siselerde yurt içine ve yurt disina pazarlayacagiz. Hizli bir sekilde sirketlesmeyi ve ayni zamanda kooperatiflesmeyi planliyoruz. Susuz tarim projemizde çalisan 6 devamli, 15 gündelikçi kadin isçilerimiz var. Bu kadinlarimiz susuz tarimin her asamasini en iyi sekilde anlayip, ögrendiler, deneyim kazandilar. Bu çalismayi ve alinan verimi gören kadin çalisanlarimiz, cesaretlenerek kendi tarlalarinda ekim dikim yapmayi planliyor."
- Köydeki kadinlar istihdam ediliyor
Tesiste çalisan isçilerden Gülay Sener de lavanta ve altin otunun gelirinin iyi oldugunu, ileride kendisinin de bu bitkileri yetistirmeyi planladigini aktardi.
Ece Nur Ercan ise Onur'un kurdugu tesisin kendilerine is kapisi oldugunu dile getirdi. Kadinlarin tarimda sürekliligi saglayabilecegine inandigini vurgulayan Ercan, "Tarimin Türkiye'de çok önemli bir yeri var. Biz, tarimi gelistirip, çesitlendirmek istiyoruz." dedi.
