Toplumun en zayıf halkası sizce hangi kesimdir? Kadınlar, çocuklar, ihtiyarlar, engelliler? Bunların dışında da toplumu sınıflandırmak mümkündür. Ama biz lafı uzatmamak için fazla ayrıntıya girmeyeceğiz. Malum 3 Aralık Dünya Engelliler günüdür. Geçenlerde de 24 Kasım Öğretmenler günü kutlanmıştı. Öğretmenlerimizin gününü es geçtik bari Engelliler gününü atlamayalım!
Birkaç dönem Zihinsel Engelliler ile ilgili bir Sivil Toplum Kuruluşunun Konya Şube Başkanlığını yapmıştım. Dolayısıyla bana göre ilk satırda sorduğum sorunun cevabı gayet açıktır. Bilhassa Zihinsel Engelliler toplumun en zayıf halkasıdır. Belki halka olarak bile sayılmazlar! Neden?
Cevabı basit. Çünkü kendilerinin bile farkında değillerdir! Hayatın farkında olmayan bir insan kendisini ifade edebilir mi? Şimdi düşünelim ortada bir sorun var. Ama o sorunun farkında olmayan dahası aslında sorun kendisi olan bir kimse elbette en zayıf halkadır. Engelliler arasında bölücülük yapıyor değilim. Ancak gerçekleri de ortaya koymalıyız. Bedensel engellileri ele alalım. İsterseniz görme engellileri. İşitme engellileri de unutmayalım.
Zihinsel engelliler hariç diğer engelliler kendilerini ifade etme kabiliyetine sahiptirler. Sadece dertlerini ifade etmekle de kalmazlar. Hayatlarını da idame ettirebilirler. Kendi özelliklerine uygun bir meslek sahibi olabilirler. Ya Zihinsel Engelliler? İşte en büyük sıkıntı da bu kesimdedir.
Tam da burada engelliler dayanışmasından söz etmeliyiz. Öyle ya Zihinsel Engellileri yakınlarının merhametine bırakmak yetmez. Hatta bu sözümüzü diğer engelli grupları için de söyleyebiliriz. Günlük hayatını sürdürebilmek için bir başkasının yardımına muhtaç, diyelim ki, bir bedensel engelliye kim yardımcı olacaktır? Bir yakını, annesi, babası, kardeşi vesaire diyebilirsiniz. Pekâlâ, onlar da yoksa! Ne olacak o engellinin durumu?
Yıllar önce bu muhtemel durumu Sosyal Hizmetler Genel Müdürlüğü yapan bir kadına sormuştum. Yine böyle 3 Aralık Engelliler günü kutlamasıydı. Salonda politikacılar, bürokratlar, mahalli idareciler ve çok sayıda engelliler vardı. Tabii ki onların yakınları da!
Sorum şuydu; Anne-Babalarının ölümü halinde engellilere ölünceye kadar kim bakacak? Bu sorudaki muradım devletin böyle durumdaki engelliler için bir projesi var mıydı? Ne de olsa devletimiz sosyal devletti. Aldığım cevap çok ruhsuz bir cevaptı. Bana verilen cevap ?Anne, babalar da engelli çocukları ölmeden önce ölmesinler!? idi. Belli ki o makama ?hamili kart yakınımdır? kontenjanından gelmişti!
Bu olay olalı yaklaşık 15-20 yıl geçti. Şimdi engelliler ne durumdadırlar? Eminim daha iyi durumdadırlar. O günlerden bugüne köprülerin altından çok sular aktı. Dünya değişiyor, gelişiyor da Türkiye değişmeyecek mi? Zaten engellilerin durumlarının iyileştirilmesi yönündeki gelişmeleri kast ederek yukarıda Engelliler dayanışmasından söz etmeliyiz dedik.
Neden engelliler dayanışması gereklidir? Yaygın olan kanaat ülkelerin gelişmişlik düzeylerine göre değişse de nüfusların ortalama % 10?u engelli olarak kabul edilir. Ülkemizi ele alalım. Nüfusumuz yuvarlak hesap 80 milyon diyelim. Nüfusumuzun % 10?u engelli olsa eder 8 milyon. Bunların anne babalarını, kardeşlerini de ilgili kişiler olarak o orana katarsak toplumda müthiş bir baskı grubu potansiyeli mevcuttur.
Böyle bir toplumsal baskı grubuna karşı kimse durabilir mi? Elbette duramaz. O zaman yapılması gereken her vilayette bir Engelliler Platformu oluşturmaktır. Malum insanın engelliliğe karşı bir bağışıklığı yoktur. Başka bir deyişle herkes potansiyel bir engellidir. Dahası engellinin şucusu, bucusu da olmaz. Sağcı, solcu, dindar, ateist, esmer, sarışın fark etmez, Allah korusun bir şekilde engelli olabiliriz.
Onun için ister sosyal politikalar gereği deyin, ister insanlığın gereği, isterse atalarımızdan gelen gelenekle deyin ama engellilere sahip çıkılmalıdır. Bu sahip çıkmaya da öncülük edecek ve denetleyecek olan ise Engelliler Platformları olabilir. Olabilir mi? Ne dersiniz?
