ISTANBUL (AA) - MUSAB TURAN - Uzman doktorlar pandeminin gölgesinde yasanan yaz mevsiminde, enfeksiyon hastaliklari konusunda vatandaslari uyardi.
AA muhabirine açiklamalarda bulunan Medicana Avcilar Hastanesi Iç Hastaliklari Uzmani Dr. Ögr. Üyesi Kemal Yildiz, Dünya Saglik Örgütü'nün (DSÖ) 11 Mart’ta pandemi ilan ettigini hatirlatarak, Türkiye'de alinan güçlü tedbirlerin de etkisiyle vaka sayisinin düstügünü kaydetti.
Türkiye'de koronavirüsün hastalik yapabilme etkisinin azalmasina bagli olarak salginin etkisinin önemli derecede azaldigini aktaran Yildiz, 1 Haziran'da normale geçisin basladigini söyledi.
Yaz mevsimi ile birlikte tatil yöreleri ve sahillerde hareketlenme olacagini anlatan Yildiz, bakanliklarin ve yerel yönetimlerin restoranlar, kafeler, konaklama yerleri, havuzlar ve plajlar için hazirladigi rehberlere isletmelerin ve vatandaslarin uymasi gerektigini kaydetti
Yazin en fazla görülen rahatsizliklarin basinda gida zehirlenmelerinin geldigini belirten Yildiz, su bilgileri verdi:
"Uygun ortamlarda ve uygun isida saklanmayan gidalarin yenilmesi gida zehirlenmesine yol açmaktadir Alinan gida maddelerinin, sebze ve meyvelerin uygun ortamda muhafaza edilmesi, pisirilmesi ve saklanmasi gerekir. Besinlerin içindeki zararli bakterilerin veya bakterilerin ürettikleri toksinlerin gidalarla vücuda alinmasi ile besin zehirlenmesi meydana gelir.
Bulanti, kusma, ishal, karin agrisi ve ates sikayetleri ile seyreder. Besin zehirlenmesi durumunda semptomlara yönelik tedavi uygulanir. Kaybettigi sivi ve mineraller hasta alabiliyorsa oral yoldan, yoksa damar yoluyla verilir. Bulanti ve kusma sikayeti yoksa agiz yoluyla gereken siviyi almasi saglanir. Gida olarak haslanmis patates, pirinç çorbasi, yogurt, muz gibi besinler verilir."
Yazin besin zehirlenmelerine karsi en önemlisi besin maddeleri ile temas etmeden önce eller iyice yikanmalidir. Disaridan alinan sebze ve meyveler bol su ile, iyice yikanmalidir.
- "Günes çarpmasinda gerekli yardimin hemen yapilmasi gerekir"
Yildiz, yaz sicaklardan en fazla; hipertansiyon, Diabetes Mellitus, kronik kalp hastaliklari, kronik akciger hastaliklari ve kronik böbrek yetmezligi olanlarin etkilendigini ifade ederek, bu rahatsizliklari olanlarin ilaçlarini düzenli alinmasi gerektigini söyledi.
Yaz mevsiminde terleme ile vücuttan fazla su kaybi oldugu için yeterli miktarda sivi alinmasi gerektigini anlatan Yildiz, sunlari kaydetti:
"Kronik hastaligi olanlara günes isinlarinin dik olarak geldigi ögle saatlerinde disari çikmamalari önerilir. Günde ortalama 2 litre su tüketilmelidir. Alkollü içecekler ve asitli içecekler tüketilmemelidir. Kavun, karpuz, üzüm gibi yaz meyvelerinden günde 3 porsiyon yenilebilir. Yürüyüs, yüzme gibi spor aktiviteleri sabah saatlerinde veya saat 16'dan sonra yapilmalidir.
Günes çarpmasi, genellikle uzun süre yüksek sicaga maruz kalma sonucu gelisen bir durumdur. Belirtileri vücut isisinin yüksek olmasi (40 derece civarinda), zihinsel durum veya davranislarda bozulma, ciltte kizariklik, sicaklik ve kuruluk vardir. Solunum ve kalp atislarinda hizlanma, bas agrisi, kas kramplari, yorgunluk ve halsizlik belirtileri vardir. Günes çarpmasinda gerekli yardimin hemen yapilmasi gerekir. Hasta klimali veya serin bir ortama alinmalidir. Vücut sicakligini düsürmek için, soguk su veya buz torbalari ile uygulama yapilir. Soguk su ile dus alinabilir. "
- "Artan nem oranlari diyabetik hastalar için sorun olusturabilir"
Medicana Bahçelievler Hastanesi Iç Hastaliklari Uzmani Dr. Nesriye Demirel de, diyabetli ve diyabet açisindan risk altindaki hastalarin yaz aylarinda ve asiri sicaklarda daha dikkatli olmalari gerektigini söyledi.
Yazin vatandaslarin saglikli beslenme ve düzenli egzersizle sagliklarini koruyabilecegini anlatan Demirel, "Sicakligin artmasi ile vücudun iç dengesi devreye girer, ter bezleri çalismaya baslar. Terlemek vücudu serinletir ve vücut isisinin yükselmesini önler. Terlemek vücut isisinda düsmeye neden oldugu için iyi olmakla birlikte su kaybinin çok oldugu durumlarda hayati tehlike yaratmaktadir. Diyabetli hastalarda kan sekeri düzeyleri yüksek oldugunda seker, idrar yoluyla disari atilmaya çalisilir ve normalden daha fazla su kaybi görülebilir. Asiri sicak ve artan nem oranlari diyabetik hastalar için sorun olusturabilir." diye konustu.
- "Belirtilerinin basinda halsizlik gelmektedir"
Demirel, uzun süre güneste kalma sonucu gelisen günes çarpmasinin diyabetli hastalarda daha sik görüldügünü ifade ederek, "Günes çarpmasi halsizlik, yorgunluk, kas kramplari, asiri terleme, soguk ve nemli cilt, bas agrisi, çarpinti ve bulanti yapar. Bu durum diyabetiklerde sinir tahribati ile vücudun isi dengesi bozabilir. Terleyememe sorunu olabilir. Bu durum diyabetik hastalar için tehlike olusturmaktadir. Belirtilerinin basinda halsizlik, kas kramplari, çarpinti, yorgunluk, bas dönmesi, bilinç bulanikligi gelmektedir." bilgilerini verdi.
- "Gün ortasi sicaklarda dinlenmeli"
Demirel, sicak havalarda günlük 2-5 litre arasinda sivi alinmasina ve suyla birlikte tuz ve mineral tüketiminin önemine dikkati çekerek, "Karpuz gibi meyveler içindeki seker miktari yüksek oldugundan az miktarda alinmalidir. Asiri protein ve yaglar su ihtiyacini artirabilir. Bu dönemde beslenme diyet uzmanina ya da doktora mutlaka danisilmalidir. Klimali ve nem orani düsük bir ortam tercih edilmelidir. Gün ortasi sicaklarda dinlenmeli çalismaktan ve egzersizden ve fazla efor sarf etmekten kaçinilmalidir. Ilik su ile dus alinmalidir." uyarisinda bulundu.
- Günesten korunmak için sapka önerisi
Dr. Nesriye Demirel, sicak havada günün çok erken ve çok geç saatlerinde egzersize çikilmamasi önerisinde bulunarak, klimali ve kapali ortamlarda egzersiz yapilmasini tavsiye etti.
Disarida sapka takilmasi önerisinde bulunan Demirel, ince açik renkli pamuklu giysilerin tercih edilmesinin faydali olabilecegini kaydetti.
