Sevgili okurlar,
Coronavirüs ülkemizde görülmeye başladığından bu yana bu konu ile ilgili 4. yazım. Bu süreçle ilgili sizleri mümkün olduğunca bilgilendirmeye çalışıyorum. Şimdiye kadar okuduğunuz yazılar sizin için üç beş satır, benim için onlarca makalenin okunması , değişik ülkeler ve şehirlerdeki meslektaşlarımla görüşmelerim sonucu yazılabilmektedir.
Bu salgın bizim ülkemize nispeten geç geldi bu da bize bir takım öngörülerde bulunma ve organizasyonda kolaylık sağladı…
Geriye dönük baktığımızda en başarılı olarak G. Kore ve Singapur örneği var hastalık ve ölüm oranı son derce düşük… Sebep: Sıkı izolasyon ülke sınırlarından başlayıp evdeki sınırlara kadar ve sonrasında çok test yapılması…
Diğer örnek: İtalya , İspanya burada gidişat daha vahim … Sebep: İzolasyonun zamanında yapılmaması, organizasyonda geç kalınması… Sonuç: Hasta ve ölüm sayısında artış, özellikle hastanelerde kaos ve yetersizlik baş göstermeye başladı… Bunların örneklerini eminim hepiniz tv ve sosyal medyada görüyorsunuzdur…
Kriz en kötü senaryoya göre yönetilir… İtalya ve İspanya örneğini irdeler isek: Virus ilk ortaya çıkmasından yaklaşık 4 hafta sonra hastaneye yatış ve ölümlerde ciddi artış ortaya çıkmıştır…Sebep: İlk virüslü kişi tanı aldığında en az 1 haftadır etrafındakilere bulaştırmış olarak kabul edilir… Yani izole etmez iseniz 1 kişideki virus bir hafta sonra en az 10 kişiye , 2. hafta sonunda en az 100 kişiye , 3. hafta sonunda 1000 kişiye, 4. hafta sonunda 10.000 kişiye ulaşabilir… Bunların yaklaşık %10 u hastaneye yatarken geri kalanı tanı konulmuş ise izole şekilde ayaktan ya da kendisinden habersiz etrafta dolaşmaktadır…
Sonuç olarak: Mart ayı başında ilk vaka ülkemizde tespit edilmiştir. Özellikle büyük şehirlerde önümüzdeki 3-4 hafta hastaneye başvurularda artış öngörülmektedir… Sağlık Bakanlığımız gerekli, tüm tedbirleri almıştır… Herşeye rağmen aksaklıklar sorunlar da görülebilir… Sağlık personeli en kötü senaryolara göre organize edilmiştir… Küçük şehirlerde izolasyon ve organizasyon daha kolaydır… Burada daha önceki yazılarımda da belirttiğim gibi en önemli görev halkımıza düşmektedir…
Unutmayalım ki sağlık personeli hasta olanlara bakmaktadır… Hasta olunca yapılacak tedavi ve takip bellidir … Lakin hasta olmamak çok daha kolay ve doğru olanıdır…
BU ZORLU SÜRECİ YÖNETMEK SENİN ELİNDE… TERCİH SENİN…
ÇARE SENDE…
ÇÖZÜM EVİNDE…
HEPİNİZE SAĞLIKLI SABIRLI GÜNLER DİLİYORUM…
KALIN SAĞLICAKLA…
Dr. Adem KIDIK
İç Hastalıkları Uzmanı
Osmaniye Devlet Hastanesi