Gelir Vergisi Kanunu mükerrer 20. Maddesine 10.02.2016 tarihinden itibaren uygulanmak üzere eklenen bir madde var. Bu madde 29 yaşından küçük ve ilk defa ticari, zirai ve serbest meslek kazancı ile işe başlayan 29 yaşından küçüklere işe başladığından itibaren tanınan, gelir vergisi matrahından üç yıl boyunca düşülecek 75.000 TL’lik genç girişimcilerde kazanç istisnası. Bu istisna, iş yeri açmak ve ticari hayata ilk defa atılmak isteyen genç girişimcilerimizin önünü vergisel anlamda hafifletmek suretiyle açmakta ve onları iş kurmaya ve ticari hayata destek olmaya teşvik etmekte.
İstisnanın ise belli bazı temel şartları var. Bunlarda ilki iş yeri açılmasının zamanında bildirilmesidir. İkinci şart ise iş yeri açanın bilfiil iş ile ilgilenmesi veya işinin başında olmasıdır. İşin başından geçici süre ayrılınması; askere gidilmesi çırak, kalfa veya yardımcı işçi çalıştırılması ya da seyahat, hastalık, askerlik, tutukluluk ve hükümlülük gibi zaruri ayrılmalar dolayısıyla geçici olarak işinde bilfiil çalışmamak bu şartı ihlal etmiyor. Onun dışındaişe başlamanın kanuni süresi içinde bildirilmiş olması, gerekiyor. Önemli olan iş yeri sahibinin işin başında olması veya işi bilfiil sevk ve idare etmesidir.
Diğer bir şart ise faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması halinde tüm ortakların işe başlama tarihi itibarıyla bu maddedeki şartları taşıması gerektiğidir. Her ortağın yaşının şartı sağlaması ve ilk kez iş yeri açıyor olması gerekmektedir. Örnek vermek gerekirse, Bay (D), Bay (E) ve Bay (F), 21/3/2016 tarihinde adi ortaklık şeklinde lokanta işletmeciliği faaliyetine başlamış olup faaliyete başlanıldığı tarihte Bay (D) 26, Bay (E) 29, Bay (F) ise 33 yaşındadır. Buna göre; Bay (F), 29 yaş şartını ihlal ettiğinden ortakların hiçbiri istisnadan faydalanamayacaktır.
İstisnadan faydalanılabilmesi için faaliyeti durdurulan veya faaliyetine devam eden bir işletmenin ya da mesleki faaliyetin eş veya üçüncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan veya kayın hısımlarından devir alınmamış olması gerekmektedir. Ölüm nedeniyle faaliyetin eş ve çocuklar tarafından devralınması hali bu şartta aranmamaktadır. Mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olunmaması ise diğer ve son şart olarak belirtilmiştir.
Bu şartları sağlayan genç girişimci süresinde, kazanç elde etmese bile beyannamelerini verirse istisnadan faydalanabilecektir.
Unutmayalım ki kazanç istisnasından yararlanan mükellefler, sadece ticari, zirai ve mesleki kazançları dolayısıyla istisnadan yararlanabileceklerdir, beyana tabi başka bir gelirinin (kira, menkul sermaye iradı, ücret, diğer kazanç ve iratlar) olması durumunda sadece ticari, zirai ve mesleki kazançlarına isabet eden kısım kadar istisnadan faydalanabileceklerdir.
Nasıl Olmalı?
Bu yasaya ilişkin üç yıl boyunca 75.000,00 TL istisna durumunun tekrar gözden geçirilmesi ve genç girişimciler açısından faydalı olması adına her yıl yeniden değerleme oranına göre güncellenmesi gerekmektedir. Ayrıca gelir vergisi mükelleflerine getirilen bu istisnanın kurumlar vergisi açısından da getirilmesi, mükelleflerin şirket kurma ve kurumsallaşma boyutlarında adım atmalarını sağlayacak ve teşvik edici bir unsur olacaktır.Böylece genç girişimcilerin ticari alanda faaliyet göstermeleri kolaylaşacak ve ekonomiye katkıları hızlanacaktır.
