Adalete erişim hakkı en temel insan haklarındandır. Herkes yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir.
Devlet adalet dağıtma yetkisini yargı organlarıyla kullanmakta ve adalet hizmetlerinin sunulması sırasında mahkemeye başvuru harcı vb adlarla vatandaşlardan da harç almaktadır. Bu kapsamda yargı harçları ile adalete erişim hakkı arasında âdil bir dengenin kurulması gerekmektedir. Sosyal bir hukuk devletinde bu kadar yüksek harçlar olmamalıdır.
1 Ocak 2023 itibariyle sadece noterden avukata vekalet verme ücreti 407 TL, vekalet pulu ücreti 40 TL, vekalet harcı da 25 lira olmuş olup dava masraflarının asıl büyük kısmı olan mahkemeye başvuru harcı ve diğer masraflar dahi hesaplanmadan vatandaşın cebinden 500 TL çıkmış olacaktır.
Ülkemizin içinde bulunduğu ekonomik sıkıntı da düşünüldüğünde zaten yüksek olan harçların %122 olarak artması vatandaşların adalete erişim hakkı önünde ciddi bir engel teşkil etmektedir.
Bu %122’lik zam geri alınmadığı ya da daha düşük bir yüzdeye inmediği taktirde vatandaşlar hakkını aramaktan vazgeçecek ve adalet yerine gelmemiş olacaktır.
Mahkeme harçlarının yanı sıra noter vekalet ücretleri de düşürülmeli; diğer tarafı devlet olan idare mahkemelerinde ve AYM’ye bireysel başvurularda harçlar minimuma indirilmeli, adli yardım kurumunun kapsamı genişletilerek adli yardım için aranan kriterlerde esneklik sağlanmalıdır.
Av. Ahmet SALGUT
Baro İnsan Hakları ve Mül. Hakları Kom. Başkanı
CHP İl Disiplin Kurulu Başk. Yard.
