Kabahat kelimesinin Türk Dil Kurumunca karşılığı uygunsuz hareket, çirkin, yakışıksız davranış, suç, kusur, töhmettir. Kabahatler Kanunundaki tanımı ise kanunun, karşılığında idari yaptırım uygulanmasını öngördüğü haksızlıktır.
Toplum düzenini, genel ahlâkı, genel sağlığı, çevreyi ve ekonomik düzeni korumak amacıyla kabahatlere ilişkin genel ilkeler, kabahatler karşılığında uygulanabilecek olan idarî yaptırımların türleri ve sonuçları, kabahatler dolayısıyla karar alma süreci, idari yaptırıma ilişkin kararlara karşı kanun yolu ve idari yaptırım kararlarının yerine getirilmesine ilişkin esaslar 5326 Sayılı Kabahatler Kanununda belirlenmiştir. Bu kanunda tanımlanan çeşitli kabahatler ve bunlara karşılık gelen idari para cezaları şöyledir.
EMRE AYKIRI DAVRANIŞ: Yetkili makamlar tarafından adlî işlemler nedeniyle ya da kamu güvenliği, kamu düzeni veya genel sağlığın korunması amacıyla, hukuka uygun olarak verilen emre aykırı hareket eden kişiye 259 TL idari para cezası verilir.
DİLENCİLİK: Dilencilik yapan kişiye 124 TL idari para cezası verilir.
KUMAR: Kumar oynayan kişiye 259 TL idari para cezası verilir. Ayrıca, kumardan elde edilen gelire el konularak mülkiyetin kamuya geçirilmesine karar verilir.
SARHOŞLUK: Sarhoş olarak başkalarının huzur ve sükununu bozacak şekilde davranışlarda bulunan kişiye, kolluk görevlileri tarafından 124 TL idari para cezası verilir.
GÜRÜLTÜ: Başkalarının huzur ve sükununu bozacak şekilde gürültüye neden olan kişiye, 124 TL idari para cezası verilir. Bu fiilin bir ticarî işletmenin faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde işletme sahibi gerçek veya tüzel kişiye 2.661 TL?den 13.344 TL?ye kadar idari para cezası verilir. Bu kabahat dolayısıyla idari para cezasına kolluk veya belediye zabıta görevlileri karar verir.
RAHATSIZ ETME: Mal veya hizmet satmak için başkalarını rahatsız eden kişi, 124 TL idari para cezası ile cezalandırılır. Bu kabahat dolayısıyla idarî para cezası vermeye kolluk veya belediye zabıta görevlileri yetkilidir.
İŞGAL: Yetkili makamların açık ve yazılı izni olmaksızın meydan, cadde, sokak veya yayaların gelip geçtiği kaldırımları işgal eden veya buralarda mal satışa arz eden kişiye, belediye zabıta görevlileri tarafından 124 TL idari para cezası verilir. Yetkili makamların açık ve yazılı izni olmaksızın meydan, cadde, sokak veya yayaların gelip geçtiği kaldırımlar üzerine inşaat malzemesi yığan kişiye, belediye zabıta görevlileri tarafından 259 TL?den 1.322 TL?ye kadar idari para cezası verilir.
TÜTÜN MAMULLERİNİN TÜKETİLMESİ: Kamu hizmet binalarının kapalı alanlarında ve toplu taşıma araçlarında tütün mamulü tüketen kişiye 124 TL idari para cezası verilir.
KİMLİĞİ BİLDİRMEME: Görevle bağlantılı olarak sorulması halinde kamu görevlisine kimliği veya adresiyle ilgili bilgi vermekten kaçınan veya gerçeğe aykırı beyanda bulunan kişiye, bu görevli tarafından 124 TL idari para cezası verilir.
AFİŞ ASMA: Meydanlara veya parklara, cadde veya sokak kenarlarındaki kamuya ait duvar veya alanlara, rızası olmaksızın özel kişilere ait alanlara bez, kâğıt ve benzeri afiş ve ilân asan kişiye 259 TL?den 6.989 TL?ye kadar idarî para cezası verilir. Aynı içerikteki afiş ve ilânlar, tek fiil sayılır. Bu kabahatler dolayısıyla idarî para cezasına, kolluk veya belediye zabıta görevlileri karar verir.
SİLAH TAŞIMA: Yetkili makamlardan ruhsat almaksızın kanuna göre yasak olmayan silahları park, meydan, cadde veya sokaklarda görünür bir şekilde taşıyan kişiye kolluk tarafından 124 TL idari para cezası verilir.
Not: Çevreyi kirletme nedeniyle verilen cezaların kapsamı çok geniş olduğundan bu konuyu ayrı bir yazıda ele alacağım.
Av. Ahmet SALGUT www.ahmetsalgut.com
