Özel kanallarımızdan birinde gösterilen Muhteşem Yüzyıl dizisinin Hürrem sultanı diziden ayrılmış. Ayrılma gerekçesi ise tükenmişlik sendromu. Benzer şekilde Fenerbahçe futbol takımının teknik direktörü Aykut Kocaman da çok yorulduğunu ve tükendiğini belirterek teknik direktörlükten istifa ettiğini açıkladı. Bunların arkasında başka sebepler varmıdır bilemeyiz.
Tükenmişlik belki de insanların çokça karşılaştığı fakat adını tam koyamadığı bir durum. Bazen kendi kendimize ?Bu sıralar çok yorgunum, canım hiçbirşey yapmak istemiyor? ya da ?Sanki her kötü olayın sorumlusu benmişim gibi hissediyorum? sözlerini söyleriz. Bazen buna bahar yorgunluğu deriz bazen de sinirlerimizin gevşediğini biraz dinlenince geçeceğini söyleriz.
Tükenmişlik belki de stres dolu şehir hayatının insanoğluna sunduğu en olumsuz yansıması. Tükenmişlik kavramı bilimsel literatüre yaklaşık 30-40 yıl önce girmiş bir kavram. İlk defa Freudenberger tarafından tanımlanan bu durum daha sonra Maslach ve Jackson tarafından, insanda ortaya çıkan fiziksel bitkinlik, uzun süren yorgunluk, çaresizlik ve umutsuzluk duyguları ile birlikte bireyin yaptığı işe, hayata ve diğer insanlara karşı gösterdiği olumsuz tutumları kapsayan fiziksel ve zihinsel boyutlu bir sendrom olarak tanımlanmıştır. Mücadeleci ve stresli bir yaşam alanında insanların tükenmişliğe yakalanmalarının daha sık olduğu görülüyor.
Ülkemizde insanların birçoğunun aslında tükenmişlik sendromuyla yaşadığını söylemek mümkün. Diğer bir ifadeyle kitlesel bir tükenmişlik yaşıyor Türk Milleti. Peki ama neden? Aslında eğitim öğretim ile ilgili yazımızda da kısmen bahsettiğim mesleki tercihler bunda önemli bir faktör. Çünkü birtakım gerekçeler ve baskılar nedeniyle sevdiğimiz mesleği icra etmiyor ve hatta sevdiğimiz insanla evlenmiyoruz. Doğal olarak hayatı sevemiyoruz. Cümlelerimiz keşkelerle başlıyor ve bitiyor.
Yapılan araştırmalar insanların yaklaşık % 80 ?inin yaptığı mesleği isteyerek seçmediğini ortaya koyuyor. Sevmediğiniz bir işte ne kadar başarılı ve mutlu olabilirisiniz. Çalışma ortamında mesai arkadaşlarınızın çoğunun böyle olduğunu, sadece geçimini sağlamak, para kazanmak için çalıştığını bilerek ne kadar verimli ve mutlu bir iş ortamı ortaya çıkabilir?
İş dünyasında rekabet ve çalışma şartlarının oluşturduğu bir stres ortamı mevcut. Bu stresle başedemediğiniz müddetçe tükenmişlik içerisine düşmeniz neredeyse kaçınılmaz. Önceki yapılan araştırmalar tükenmişliğin özellikle hizmet sektöründe yani insanlarla daha yoğun iletişim gerektiren iş alanlarında daha fazla görüldüğünü ortaya koyarken son dönemlerde diğer sektör çalışanlarında da tükenmişliğin hızla arttığı görülüyor.
Tükenmişlik bireyle başlayan fakat çevresini etkileyen bir durum. Bu nedenle bireyin öncelikle kendisini bu durumdan kurtarmak için harekete geçmesi gerek. Peki ne yapmalıyız? Öncelikle kendinizi psikolojik olarak bu ruh halinden kurtarmanız gerek. Bunun için sizi mutsuz eden şeylerin neler olduğunu doğru olarak ortaya koymanız, mutlu edecek olanları yapmaya çalışmanız gerek. İşinizi değiştirme şansınız yoksa arta kalan zamanlarınızı sizi mutlu edecek işlerle uğraşarak geçirin.
Gerçeklerden kopmadan, hayalleri için mücadele etmeyi öğretmeliyiz genç nesillere. Okulda öğretmenler, evde biz anne babalar yeteneklerini keşfetmeliyiz çocuklarımızın ve cesaretlendirmeliyiz hayallerini gerçeğe dönüştürmeleri için. Aksi takdirde kitlesel olarak tükeneceğiz. Şarkıda dediği gibi,
Herşey bir anda anlamsız gelecek işte biz o gün tükeneceğiz.
Not: Çarşamba günü 3 aylığına akademik faaliyetlerde bulunmak amacıyla yurtdışına çıkıyorum. Hakkınızı helal edin (benden yana helal olsun). Hepiniz Allah?a emanet olun. Allah(c.c) yar ve yardımcımız olsun.
