Arthur Schopenhauer gerçekler konusunda şöyle diyor;
Bütün gerçekler üç aşamadan geçer:
Önce, dalga geçilir;
Sonra, şiddetle karşı çıkılır,
Sonunda aşikar kabul edilir.
Her insanın gerçekliği içinde yaşadığı anlam dünyasına göre şekillenir.
İşte bu anlam dünyasına paradigma diyoruz.
Biraz daha açacak olursak;
Paradigma, dünyayı algılamak için gerekli olan zihinsel düşünce tarzı olarak ifade edilebilir.
Sorun şu ki, herşeyin değiştiği dünyada, sabit paradigmalarla varlığını sürdürmek pek mümkün değil.
****
Oyunu kurallarına göre oynamak istiyorsak anın paradigmasını bilmek ya da onu yaratmak lazım.
Yeni oyunlar yeni paradigmalar gerektiriyor.
Örneğin; klasik yönetim anlayışı kural odaklı iken yeni sistem sonuç ve müşteri odaklı bir anlayışı gerektiriyor.
Yatay ve katılımcı bir yönetim etkinlik ve verimlilik için şart.
Bilişim teknolojilerindeki gelişim ve hayatın her aşamasına temas etmesi bu konuda da yeni paradigmalara ihtiyaç olduğunu gösteriyor.
****
Thomas Kuhn Dünyanın veya gerçekliğin, onu gözlemlediğimiz kavramsal şemalardan bağımsız olarak tanımlanamayacağını savunur.
Yani bir paradigma değişimi meydana geldiğinde, bir anlamda dünya değişir.
Ya da başka bir deyişle, farklı paradigmalar çerçevesinde dünyaya bakanlar aslında farklı dünyaları değerlendiriyor demektir.
Bu durumda insanların ortak zeminde buluşması da zor olacaktır.
***
Paradigmalar uzun bir zamanda elde dilen tecrübeler ve başarısı kanıtlanmış süreçler içerebilir.
Fakat bu durum söz konusu paradigmanın her zaman başarılı olacağı anlamını taşımaz.
Ortaya çıkan yeni paradigma eskisinin yerine geçerek, önceki kalıpları yıkıp kendi kurallarını yerleşik hale getirebilir.
Bu duruma paradigma değişimi diyoruz.
Bugün; otomobil, bilgisayar, dijital saatler, akıllı telefonlar bu paradigma değişikliğinin sonucunda hayatımızda yer almaktadır.
****
“Aynı şeyi tekrar tekrar yapmak ve farklı sonuçlar beklemek deliliktir." derken Albert Einstein aslında insanların sahip oldukları paradigmaları değiştirmeden daha iyi sonuçlara ulaşmasının imkansızlığını vurguluyor.
Sorunu yaratanlardan çözüm beklemek benzer bir durumu vurguluyor.
Türkiye lider ülke olmak istiyorsa;
Ekonomide, bilimde, teknolojide, eğitimde yeni paradigmalar ile yol açmak zorundadır.
Biliyoruz ki, Türk insanının bunu yapmak için muhtaç olduğu kudret damarlarındaki asil kanda var.
